miércoles, 3 de diciembre de 2025

Menditxiki: Mendata eta Sakoneta

Powered by Wikiloc


Zumaiak, Itziarrek, Debak eta Mutrikuk osatzen dute Euskal Kostaldeko Geoparkea, eta haren zati interesgarrienetako batean murgilduko gara, paisaia protagonista bakarra den lurretan, hain zuzen ere. Lau kilometro luze den ibilbidearen zati honetako paisaia liluragarrian, Mendatako portuari lotuta zegoen Itziarko Talaia ere bisitatuko dugu, labarren ertzetik aurrera egiten dugun bitartean. Zumaiatik Mendatako puntaraino hedatzen den kosta zati honetan “flysch” egiturak azaltzen dira, Erdi eta Goi Kreatzeoko kareharriz, margez eta, neurri txikiagoan buztinez osatuak. Ibilbide erraza eta ondo balizatua da; Gipuzkoako Biraren (GR-121) marra zuri-gorriek eta, bereziki, inguru hau ere zeharkatzen duen PR-Gi 5001aren zuri eta horiek erakutsiko digute zer bideri jarraitu behar diogun.
 
Itziarko talaia

Ibilbideari hasiera emateko abiapuntu desberdinak ditugu: Elorriaga auzoa, Errota Berri jatetxea edo Itsaspe auzoa.  Azken honetatik gertu dagoen aparkaleku txikitik abiatuko gara. Mendatako kalara jaitsi aurretik, Mendatagainako muinora igoko gara horretarako bereziki landutako bidetik. Ikuspegi paregabea duen begiratoki honetatik egingo  dugun bidea ikusteaz gain, Kantauriko marearteko zabalgune handienetakoaz gozatzeko parada izango dugu.
 
Sakonetako flyscharen ikuspegi orokorra Mendatagainatik

Etorritako bidetik atzera egin eta, aparkalekuaren ondoan dagoen hesia pasa eta gero, porlanazko pistan barna jaisten hasiko gara. Lehen bihurgunera heldu eta ezkerretik, zelai txiki batean marrazten den xenda hartuko dugu. Egurrezko zubitxo batek Mendatako erreka gainditzen lagunduko digu. Aurrera eginez Mendatako kalara gerturatuko gara eta flischaren gertuko lehen irudia izango dugu. Geoparkean dagoen flyscharen garrantzia eta irudiak zabaldu zirenetik, paraje hauek bisitari ugari jaso izan ohi dituzte. Honek orografian eragin negatiboa izan du, bidearen zenbait tartek higadura handia jasan dute eta horren ondorioz, bide berri bat ireki da zenbait tartetan.
 
Sakonetarako bidean

Mendatagainari bizkarra eman eta aurrez aurre izango dugu aldapa txikiari aurre egingo diogu moldatutako bide horietako batetik. Gain txiki batera heltzean, bide nagusia utzi eta eskuinetik zabaltzen den maldan metro batzuk gorago, Itziarko Talaia izandakoaren hondarrak ikusiko ditugu. Eta, bertan, talaia honi buruz azalpen hau irakurriko dugu: «Balearen arrantza Erdi Arotik jarduera garrantzitsuenetakoa izan zen euskal kostaldean. Inguruko herrien artean egiazko lehia izaten zen balea nork harrapatuko, eta itsasoan zetazeoa bistaratzea zen lehen urratsa lasterketan ateratzeko. Talaia hau, Mendatako portuari lotuta zegoen. Itziarko biztanleek eta Itxaspeko baserriek abantaila txiki bat izan zezaketen dorre honetako seinaleak ezin baitziren bistaratu Deba, Mutriku eta Ondarroako herrietatik».
 
Sakonetako flyscha

Balearik ez dugu hemendik begiztatuko; beraz, maldan igotako xendatik bide nagusira itzuliko gara. Aurrera segi eta berehala iritsiko gara Sakonetako lurretara. Labarren  gainetik marrazten den xendan barrena itsas ondoraino jaitsiko gara. Inork nahi izanez gero, Sakonetako puntara igotzeko aukera izango du, baina betiere kontu handiz. Zubitxo batek Sakonetako erreka gainditzen lagunduko digu eta metro batzuk aurrerago atsedengune bat ikusiko dugu. Garai batean, Zentral Nuklearra egin nahi izan zuten hemen, eta, zorionez, herritarren presioagatik lortu zen gaur egun gozatzen dugun ingurune paregabe hau zegoen bezala uztea.
 
Sakonetako flyscharen ikuspegi orokorra Mendatagainatik

Atsedena hartu aurretik, artadi eta baratza baten ondotik marrazten den bide aurrera jarraituko dugu Portutxikiko behatokira iristeko. Lurraren historiako pasarteak gordetzen dituen paisaia ikusgarria agertuko zaigu begien aurrean. Panoramika zabala bezain erakargarriaz gozatu eta gero, etorritako bidetik abiapuntura itzuliko gara, baina merezi du Sakonetan pausatu eta itsasertzeko babestutako biotopo hau gertuagotik ezagutzea, beti ere kontuan izanik erreserba gune batean gaudela. Horretarako,  bidean dauden informazio-tauletan agertzen den araudia irakurri eta errespetatzea ezinbestekoa da.


viernes, 28 de noviembre de 2025

Menditxiki: Soila Korresetik

Powered by Wikiloc

 


Korres

Izki, Arabako hego-ekialdean kokatu dagoen Parke Naturala da. 1998an jaso zuen izendapena eta gaur egun 9143 hektareako hedadura du. Ingurune babestu honetaz gozatzeko hamaika zidor eta bide balizatuak aurkituko ditugu, eta bakoitzak, natura eremu babestu honek bere erraietan izkutatzen dituen sekretuak erakutsiko dizkigu.

Eguzki-lorea

Basoz eta harkaitzez janzten diren lur hauetan, Europako baso kontserbatu eta zabalenetako den Quercus pyrenaica (ameztia) nagusia izan arren, bestelako zuhaitz motak ere ikusiko ditugu, hala nola, pagadiak, haltzadiak, urkidiak, hariztiak, ezkameztiak… Bioaniztasun handia duen eremu honetan kokatzen da Korres herria, Izkiko Parke Naturalaren barruan dagoen gune bakarra eta, oraindik,  harresien eta gazteluaren zati bat kontserbatzen duena.

Antoñarako bidegurutzea

Parke Naturaleko Interpretazio Zentroa ere bertan dago eta honen ondoan dagoen aparkalekuan emango diogu hasiera ibilaldi zirkular honi. Itzulia burutzeko, ondo seinalatuta dauden bidezidor desberdinetatik ibiliko gara. Herriko kale nagusitik aurrera egin eta berehala helduko gara herriko Done Eztebe elizaren ondora. Porlanezko bideak kanposanturaino eramango gaitu eta hau atzean utzi eta gero, pista zabala jarraitzea besterik ez dugu izango. Muela eta Peña del Santoren mendien ikuspegi zabala bezain ederra izango dugu basoan murgildu aurretik.

lurretan altuera hartuz

Soilako gandorrera iristen

Pixkanaka altuera irabaziz egingo dugu aurrera. Bidegurutzera iristean, Antoñanako bidea erakusten duen egurrezko bide-seinaleen ondora iristean, Antoñanara zuzentzen dena gure eskuinera utzi eta ezkerrekoa hartuko dugu. Igoera pixkanaka gogortuz joango da, baina erraz helduko gara Soilako gandorrera.

Hiru Begi

Hortik aurrera, ezpel arteko bidezidor bat, tontorrerantz gerturatuko gaitu, aurrez Soilako Begia edo Hiru Begi leizea izeneko irekidura naturaletik igaroz, gailurretik oso gertu. Soilako Begia bisitatu ondoren, tontorrera berehala iritsiko gara (gailurreko postontzia eta erpin geodesikoa).

Soilako tontorrean

Soilako tontorra

Korresera itzultzeko etorritako bidetik atzera egingo dugu eta, harri pilo batez seinalaturik dagoen bidegurutzera heltzean, ezkerrekoa hartu eta harritza artean jaisten hasiko gara, igotzeko erabili dugun bide beretik.

Abiapuntura itzultzen

Korresera iristen


miércoles, 26 de noviembre de 2025

Cuevallana (Sierra Salvada)

 


     Esta semana os propongo visitar Cuevallana, una excursión de unos 10 km. ida y vuelta y 250 metros de desnivel.

     Partimos del pueblo de Llorengoz (Burgos). Desde la fuente del pueblo (coordenadas 42.982145, -3.099107), toda una chulada, continuamos hacia el oeste. En 50 metros, en la bifurcación (coordenadas 42.982577, -3.099833), tomamos a la derecha. Llegados al punto 42.983100, -3.100478, giramos a la derecha (aunque parezca que no hay salida) y, de seguido, de nuevo a la izquierda por un camino ascendente por el que saldremos del pueblo a la altura del depósito de agua (coordenadas: 42.983390, -3.100841).

     Continuamos subiendo hacia el norte hasta encontrarnos con un camino bien marcado (coordenadas: 42.984673, -3.101010) que seguiremos hacia la derecha casi 3 km. hasta la cresta. Nada más cruzar el paso canadiense (coordenadas: 43.001657, -3.089216), ya en Álava, encontramos el buzón montañero de Mojón Alto, pese a que el lugar no es ninguna cumbre, sino un simple collado.

     Para ir a Cuevallana debemos dirigirnos más o menos hacia el noreste monte a través (ahora por tierras de Bizkaia), hacia el punto 43.008468, -3.077276, que es la entrada a la cueva. La cueva, de más de 100 metros, es un túnel natural fácil de recorrer que atraviesa terreno burgalés para reaparecer de nuevo en Bizkaia en el propio barranco de la Sierra Salvada, con unas vistas maravillosas.

     Disfrutad de la excursión y, como siempre, no olvidéis respetar las formaciones y a los habitantes de la oscuridad. ¡Hasta dentro de dos semanas!

NOTAS:

     Las coordenadas son WGS84 (EPSG:4326), el sistema en que se basa el GPS y el que usan muchas aplicaciones.

     Podéis ver el resto de las fotos y/o vídeos de esta ruta en https://pateandoalava.blogspot.com/2025/11/cuevallana-sierra-salvada.html, junto a más de un centenar de excursiones más.


sábado, 22 de noviembre de 2025

TXITXIBILALDIAK:⛰️MONTE O FARO 1180mt (Pontevedra)⛰️ PILAR 803 mt (A Coruña)⛰️ MUSTALLAR 1934 mt (Lugo). Pieornedotik⛰️ PICO DEL INFIERNO 2537 mt (Palentzia)

        4 probintzietako 4 gailurrik altuenak.

    5. TREVINCA ezin egin (erreta dagoelako).

      TXITXIBILALDI Taldearekin. 12 lagun.

                         Penintsulako goienak 

2025-10-06⛰️MONTE O FARO 1180mt (Pontevedra)Probintzia sabai batean aurrean gaude: Baseliza, Gurutzea, Aldarea eta Ama Birjinaren iturria, Gurutzeen bidezidorrarekin.
Sabai bitxi baten hasiera perfektua izango da, gure bidaia hasteko... 




Eguraldia lagun, ondo hasi gara mendiko "periploa"
2025/10/06 MONTE O FARO (Pontevedra)
⛰️ PILAR 803 mt (A Coruña)
Degradazioa bai, hemen. Konektatuta egoteko fakturia.
2025/10/06. PILAR (A Coruña)

⛰️ MUSTALLAR 1934 mt (Lugo).
Mendi erraza, komodoa, eta era berean interesantea... Eguraldia ere lagun, oso inportantea.
2025/10/07. MUSTALLAR(Lugo)
⛰️ PICO DEL INFIERNO 2537 (Palentzia)
2025/10/09.PICO DEL INFIERNO(Palencia)





Txirrin, Txirrin...BAGOAZ.  Betetzen!!

miércoles, 19 de noviembre de 2025

PREDAFORCA. La montaña mágica. 14/8/25

 












Seguimos con nuestra semana de montaña por Cataluña, y volvemos a pasar la noche en el refugio Lluís Estasen, donde nos trataron y atendieron de maravilla, con ese ambiente montañero tan auténtico que hace que uno se sienta como en casa. A la mañana siguiente, mientras la noche termina y el día empezaba a despuntar, nos preparamos para afrontar la ascensión al Pedraforca. Amaia, que no tenía muchas ganas de subir, decide bajar andando hasta Saldes, donde nos esperará a Raquel, Josetxo y a mí al final de la jornada.

 Salimos del refugio con las primeras luces del día, disfrutando de un amanecer espectacular que tiñe de dorado las paredes del Pedraforca. Desde el mismo refugio tomamos el sendero PR que asciende hacia el Collado del Verdet, perfectamente señalizado desde el inicio. El camino se adentra en el bosque, ganando altura poco a poco entre pinos y rocas, hasta que el arbolado se abre y nos deja ver el inconfundible perfil de esta montaña mítica del Berguedà.

Al alcanzar el collado, giramos a la izquierda para afrontar la conocida grimpada,  como la llaman en la zona, una entretenida canal equipada en un tramo con una cuerda, que ayuda en su progresión. Los pasos son fáciles pero obligan a usar las manos, añadiendo ese punto de aventura que hace tan especial esta subida. Superado este tramo, alcanzamos la cresta y llegamos a la Cima Norte, seguimos unos metros por la cresta en dirección a la cima principal. Antes de alcanzarla, tenemos que descender unos metros y volvemos a subir, un par de veces, en todos estos tramos, nos encontramos pasos de I y II grado, siempre sobre roca firme y disfrutona.

Desde la cima, las vistas son sencillamente alucinantes. El Pedraforca, al ser una montaña aislada, ofrece una panorámica de 360º sobre el Pirineo y el Prepirineo catalán que deja sin palabras.......................







El repor completo en :

https://covaloria.blogspot.com/2025/11/pedraforca-14-8-25.html










domingo, 16 de noviembre de 2025

⛰️ MENDEBALDEKO INFIERNOA 3073 mt, ⛰️ERDIKO INFIERNOA 3081mt/QUIJADA DE PONDIELLOS. Refugio de Bachimañatik


         Aurten ere hirumilako batzuengana iristea lortu dugu.

Zoragarria da, baina egia da, era berean, gero eta zailagoa dela haiengana iristea... Adinak ez du barkatzen!! 
Baina hor daude gure mendi altuenak. 
⛰️ MENDEBALDEKO INFIERNOA 3073 mt, ⛰️ERDIKO INFIERNOA 3081mt/QUIJADA DE PONDIELLOS.
2025-09-16-17 
Honetan aterpetik abiatzen gara.    

 Aste eguna da eta oso lasai dago aterpea. 15 bat pertsona gaua pasatzeko.
 Goiko Laku Urdinean. Eskuinean, lehenbizi igo behar dugun Infierno mendatea. Gero hortik ezkerrera, tontorretara.
 Eta gure ezkerrean Infiernoen glaziarra. "Azken glaziarrak agurtzen"...
 Eskuinera doa Tebarray mendatera eta Respomuso-ra doan bidea. Gu ezkerrera. Zorionez, oso jende gutxi ikusten da gure aldean, eta horrek asko lasaitzen gaitu, harkaitz erorketak oso ohikoak baitira igoera honetan.
 MENDEBALDEKO INFIERNOA (3074m). Lau bat ordutan aterpetik. Atzean, Collarada, Pala de Ip, Aspe inguru guztia, Midi, Sallent, Formigal,... Eguraldi bikaina, paisaia ikusgarria eta bakar bakarrik goian. 
 ERDIKO INFIERNOA (3082m). Gustora!
 Eguraldi honekin gozamena da ertz eder horretatik ibiltzea. Atzean daukaguna, ezaguna dagoeneko.
Hemen dagoeneko erreportaje osoa !!



jueves, 13 de noviembre de 2025

Granadaerreka

Powered by Wikiloc

 


Aizarnazabalgo Andre Mariaren Jasokundearen

Granadaerrekak Urola ibaiarekin bat egiten duen lekuan emango diogu hasiera ibilaldiari, Iraetako forjen parean, Urdaneta-Altzolaratseko sarbidean. Burdinola izan zen Txiriboga atzean laga, bidegurutze batera iritsi, eta, Urdanetara igotzen den bidea ezkerrean utzi ondoren, aurrera jarraituko dugu. Pagoeta Natura Parkearen babes-eremu periferikoaren lurretan sartuta, Urbieta baserriaren ondora iritsiko gara (42 m, 10 min). Harlanduz egindako ateak erakusten digu antzina izan zuen garrantzia, bertan egindako berriztatze lanek harmarria desagerrarazi badute ere. Gertu dagoen errotako ubide eta presaren aztarnekin batera, oso hondatuta dauden hormak eta teilatua geratzen dira.

Zornotza baserriaren ondotik pasatzen da bidea

Urbieta baserriko sarrera zaharra

Granadaerrekako presa txikia

Abereen bazkarako erabiltzen diren soro ederren artean zabaltzen den bidetik, Zornotza baserriaren ondora helduko gara, eta, hau atzean utzi ostean, Granadaerrekaren ertzera gerturatuko gara (43 m, 20 min). Aristizabal baserria gure eskuinera utzita, parkearen babes-eremuan murgilduko gara. Ibar landare eta zuhaitzen artean ibilgua irekitzen duen Granadaerrekaren edertasunaz gozatzeko parada izango dugu. Paraje hauetan zuhaitzek hartzen duten altuera ikusgarria da, eta, horien artean zabaltzen den bidetik, Bekola burdinola eta baserriaren ondora iritsiko gara (58 m, 30 min).

Granadaerreka

Bekola burdinolaren ur-saltoa

Bekolako ferratoki zaharra

Bekola baserriaren ataria

Gaur egun Altzolarats harana ahaztutako lekua da, baina ez da beti horrela izan. Garai batean, ubideko urek burdinolak eta errotak mugitzen zituzten, eta, bertatik sortutako minerala, barrualdea eta kostaldea lotzen zituzten galtzaden barrena garraiatzen zuten. Bekolako  ur-biltegiaren horman eraikinaren data adierazten duen harri moduko bat dago, eta bertan 1734 urtea agertzen da. Egoera kaxkarrean egon arren, oraindik ur-presa, antepara eta erretena ikus daitezke, garai batean izan zuen distiraren lekukoak.

Olalde baserria

Errota Txiki

Baserria eta burdinola atzean utzi, parkeko babes eremutik atera, eta, kilometro eskas ibili eta gero, Goikola burdinolara iritsiko gara, Olalde baserriaren ondoan (75 m, 45 min). Berrehunen bat metro aurrera egin, eta, Errota Txiki baserriaren ondoan dagoen XV. mendeko  Altzolaratseko jauregiaren aurrien ondora ailegatuko gara. Bertan, Aizarnazabal eta Aia lotzen zituen harrizko zubia dago (82 m, 50 min).  

Altzolarats jauregiaren aurriak

Altzolarats jauregiko leiho biki zorrotzak 

Puntu honetara iritsita, bide beretik itzuliko gara abiapuntura, bestela, aurrera jarraitu nahi izanez gero, haran karstikoan murgilduko gara Granada baserriaren ondoko indarretxeraino.