La Vanoiseko Parke Nazionala,
mendi garai, haran malkartsu eta glaziar bikainez jantzitako ingurune ederra
da. Paradisu natural hau Saboiako eskualdeko Tarentaise eta Maurienneko haranen
artean hedatzen da eta bertan dauden bost erreserba natural eta 28 herrik,
marmota, basahuntz alpetar eta sarrioen bizilekua den Parkeko bihotza babesten
dute. Paisaia ikusgarriak marrazten diren lurralde honetako basa-fauna
babesteko, bereziki basahuntz eta sarrio alpetarrak, 1963an Parke Naturala izendatu
zuten, Frantziako lehena eta Europako mendebaldeko handiena. 3.000 metroko
garaiera duten mendien magaletan zehar ehundik gora laku eta hogei glaziar
baino gehiago barreiatzen dira. Paisaia harmoniatsua, poema mutua.
1.etapa
Porte de l’Orgère aterpea
(1.938 m) – Péclet-Polset aterpea (2.475 m)
Desnibela: 858 m (igo) 321
m (jaitsi)
Denbora: 4 ordu

Egunsentiaren
lehen argiak Aiguille Doraneko
tontorrean islatzen hasi orduko, Orgèreko
aterpea utzi eta maldan gora abiatu gara. Behe lainoak ibarra hartu du eta
isiltasuna da nagusi ilaran jarritako mendilagunen artean. Sigi-sagan igo dugu
aldaparen lehen zatia eta izerdi tantak kopetatik irristatzen hasterako
eguzkiaren izpiek laino mehea zulatu eta mendi magaletako loreek distira
berezia hartu dute. Zeharkaldiaren azken egunean igoko dugun Masseko lepoa eta Rateau d’Aussoiseko gailurra behatzeko geldialdi txiki bat egin
dugu. Malda leundu da eta Tête Noireko
mendiaren magalean marrazten den xendan zehar jarraitu dugu tarteka marmoten
txistu ozenak entzuten ditugularik. Bigarren Mundu Gerrako obusen zatiak han
hemen barreiaturik. Eskuin aldean Lac de
la Partie utzi eta aurrez aurre dugun Chavière
leporantz igotzen hasi gara. Lepora iristean, zintzurra freskatu eta metro
batzuk gorago dagoen muino batera igo gara Mont
Blanc mendiaren zilueta urrutian bilatzeko asmoz. Bidera itzuli eta
beherantz egin dugu. Tarteka elurra zapalduz kanposantu itxura duen cahirrez
osatutako zelai batera heldu gara. Leku bitxia. Gertu ikusi dugu aterpea eta
gogotsu ekin diogu azken metroak betetzeari. Péclet Polset aterpean lekua hartu eta kanpoko mahai batean
bazkaldu dugu. Gertu, Pointe de l’Echelleko
gailurreria eta bertatik esekitzen den Masse
glaziarra.

Atsedena
hartu ostean, motxilak aterpean utzi eta gertu dagoen Blanc lakura jaitsi gara. Zirku bikaina osatzen duten mendi hauen
artean izkutatzen den Gebroulaz
glaziarraren bila abiatu gara maldan gora. Soufreko
lepora iritsi aurretik basahuntz alpetar bat oso gertutik ikusteko parada izan
dugu. Ikuskizun paregabea. Lepora igotzean, Péclet
eta Polset gailurretatik hedatzen den
Gebroulaz glaziar ikusgarriaz gozatu
ahal izan dugu, baita Roc du Soufre
mendi bitxiaz. Aterpera itzultzeko tenorea.
2.etapa
Péclet-Polset aterpea
(2.475 m) - La Valette aterpea (2.590 m)
Desnibela: 884 m (igo) 769
m (jaitsi)
Denbora: 5 ordu 30’

Eguraldi
ona lagun martxan jarri gara aterpearen ondotik ateratzen den pistan barrena ibar
aldera jaitsiz. Roc de la Pêche
aterpetik gertu dauden mendi magal pikoetan bazkatzen dauden behiek Alpeetako
postal polita osatzen duten bitartean, bide bazterretan dauden hamaika lore eta
landarek gure ibilaldia edertzen dute. Aterpearen eskuin aldetik Chalet de Nants aldera doan bidea hartu
beharrean, Les Prioux etxaldera
jaitsi gara. Seinale nabarmen batek erakutsi digu La Valettera igotzeko jarraitu beharreko bidea. Aterpera jakiak
garraiatzen dituzten bi mandok aurreratu gaituzte eta malda gogortzen doan
neurrian, taldea sakabanatzen hasi da. Bide maldatsuaren bazterrak garbitzen
ari diren langileak agurtu ostean, Chalet
de Nantsera heldu gara. Taldea berriro elkartu eta gogotsu abiatu gara
gorantz. Aterpera iritsi aurretik talaia paregabe honek eskaintzen digun
ikuspegi ederraz gozatzeko aukera izan dugu. Aurrez aurre, Roc de la Pêchetik
Petit Mont Blancera hedatzen den
gailurreria eta behean, berriz, Doron de
Chaviere errekak zeharkatzen duen ibar hestu eta berdea. Laster heldu gara La Valetteko aterpea osatzen duten
egurrezko hiru etxetxoen ondora. Arropak ikuzi, taldeari argazkiak atera eta
egurrezko mahaiaren bueltan bazkaltzen dugun bitartean arratsalderako plana
egin dugu.

Aterpean
lekua hartu eta gero, taldekide batzuk itzuli txiki bat egitea erabaki dugu.
Gertu dugun Pic de la Vieille Femmera igo gara segidan la Valette lakuraino jaitsiz. Bide jakinik
gabe, belardian zehar Roc du Tambourrera
igotzen hasi gara. Gain aldera iritsi aurretik elurretako loreak (Edelweiss)
ikusi ditugu han hemen barreiaturik. Tontorretik Pralognan-la-Vanoise herria gure mendean, eskiatzeko pistak,
basoak, zelaiak… Alpeetako leku asko bezala ingurune polita, erakargarria.
Hurrengo egunean beteko dugun ibilbidearen zati bat aztertu ondoren, aterpera
itzultzeko xenda hartu dugu. Bidean, marmota jolasti batzuekin egin dugu topo.
3.etapa
La Valette aterpea (2.590
m) – Col de la Vanoise aterpea (2.527 m)
Desnibela: 1.117m (igo) 1.180
m (jaitsi)
Denbora: 5 ordu

Hotza
esnatu da eguna eta behe lainoak ingurua estali du. Gosaldu, motxilak
bizkarreratu eta gogotsu abiatu gara maldan behera. Roc du Tambour mendia inguratu eta Petit Marchet mendiaren ezker aldetik Pas de l’Ânera heldu gara. Bidegurutzean ezkerretik jaisten hasi
gara, baina berehala bidea leundu eta Pralognan-la-Vanoise
herria inguratzen duen paisaiaz gozatuz aurrera egin dugu. Kate batzuen
laguntzaz paso delikatu batzuk gainditu ondoren, Gran Marchet zirkuaren sarreran atseden txiki bat hartu dugu.
Basahuntz alpetar eta sarrioz osatutako talde bat gertu daude. Zerua saretzen
hasi da eta eguzkiaren izpiek zirkuaren bazterrak koloreztatzen hasi dira. Abiatu
orduko, zirkuaren hormetatik jausten diren ur-jauzi ikusgarrien ikuspegia lagun
izan dugu geroz eta pikoagoa den aldapa igotzeko. Grand Marchet lepora iristean indarrak berreskuratzeko geldialdi
bat egin dugu atzean utzi dugun zirkuari so eginez. Ibarrez aldatu eta Petite eta Grande Aiguille de l’Arcelingo orratzen azpitik zabaltzen den bide
hautsitik egin dugu behera kontu handiz. Seiehun metroko altuera galdu ostean,
herrira zuzentzen den xenda utzi eta eskuinetik ateratzen denari heldu diogu.
Errekaren ondotik doan bide erosoa jarraituz eguzkiaren izpiek distira berezia
ematen dioten Arcelin glaziarra ikusi
ahal izan dugu. Lehorra dagoen Assiettes
lakua zeharkatu eta gero, gertu ikusi dugu La Grande
Casse menditzarra eta honen glaziar ikusgarrien mendean
dagoen Col de la Vanoiseko aterpe
zaharra. Garagardo freskoa lehenbizi eta ondoren motxilatik ateratako janaria jan
dugu. Batzuk dutxatu eta atsedena hartzen duten bitartean, lau kidek glaziarretara
gerturatzea erabaki dugu.

Etorritako
bidetik atzera egin eta berehala maldan gora jarri gara Réchase glaziar aldera. Bidea nahikoa nabarmena da eta erraz egin
dugu gora. Laku txiki baten ondora iristean, Xabier eta biok aurrera egitea
erabaki dugu elurretan bidea irekiz. Hiru milako kotan dagoen lepo txiki batera
iristean Roche Ferran glaziar tzarra
agertu zaigu. A ze ikuskizuna! Harri tartean eseri eta itsaso zuri zabalari
begira geratu gatzaizkio, biak mutu. Haize hotzak mugitu arazi gaitu eta etorritako
bidetik itzuli gara aterpera.
4.etapa
Col de la Vanoise aterpea
(2.527 m) – Arpont aterpea (2.310 m)
Desnibela: 295 m (igo) 512
m (jaitsi)
Denbora: 4 ordu 30’

Gaur
eguraldiak ez du aitzakiarik, iragarpenak guztiz bete dira eta eguzkia da
nagusi zeru urdinean. Gogotsu abiatu gara Rond
eta Col de la Vanoise lakuen ondotik marrazten
den bide zabala jarraituz. Ibarraren bukaeran erreka zeharkatu dugu ezkerrera La Leisse harana utziz. Xenda erosoak
Bigarren Mundu Gerran erabilitako bunker handi baten ondora eraman gaitu.
Geldialdi txiki bat egin eta gero, GR 5eko (GR
de Pays du Tour de Haute Maurienne) bide-seinaleek erakutsi digute jarraitu
beharreko bidea. La Rocheure ibar
luze eta ederraren ikuspegi zabala lagun dugularik aldapa txiki bati ekin
diogu. Gora iristean, bide bazterrean eseri eta Dôme de Chasseforet mendiaren magaletatik hedatzen den glaziar
bikainari so geratu gara. Berehala jarri gara martxan eta maldan behera metro
batzuk bete orduko Lozières lakuen
ondora jaitsi gara. Eguraldia lagun atseden luzea egitea erabaki dugu, botak
kendu, uretan freskatu, belarretan etzan, igelei argazkiak atera… aukeran!
Indarrak berreskuratzean bidera itzuli eta glaziarren urtzaldiek sortutako
erreken gainetik pasa ondoren aurrera egin dugu. Arpont aterpera jaisten hasi aurretik sarrio bat (Rupicapra rupicapra) atera zaigu bidera.
Aterpean lekua hartu eta kanpoan dagoen egurrezko mahaiaren bueltan bazkaldu
dugu. Marmota familia batzuk bizi dira aterpearen inguruan, eta horietako
batzuk mendizaleengana gerturatzen dira janaria bilatuz. Marmotakume lotsagabe
bat metro batera hurbildu, eskainitako gaileta hatzaparretan hartu eta
belarretan eserita jateari ekin dio guk argazkiak ateratzen dizkiogun
bitartean. Egun bikaina eta paraje ederrak!

Arratsaldez
taldekide gehienak ez dira animatu eta azkenean bakarrik Xabier eta biok Arpont
lakurantz igotzea erabaki dugu. Malda pikoari aurre egin eta berehala iritsi
gara harkaitz artera. Bidea nabarmena da eta erraz heldu gara Arpont glaziar eta lakuaren ondora.
Harkaitz batean eserita denbora apur bat pasa eta gero, etorritako bidetik
aterpera itzuli gara.
5.etapa
Arpont aterpea (2.310 m)
– Plan Sec aterpea (2.316 m)
Desnibela: 1.212 m (igo)
1.206 m (jaitsi)
Denbora: 5 ordu 30’

Eguraldi
goibela dugu gaur, bezperako egunak izan zituen distira eta argitasuna erabat
itzali eta desagertu dira. GR 5 ibilbidea jarraituz, Haute Maurienneko eskualdeko lurren gainetik hedatzen den bidea hartu dugu. Maldan behera jarri, Arpont laku eta glaziarretik indar handiz
jaisten den ur-korrontea igaro eta St-Laurent
kaperaren ondora iritsi garenerako euri tantak areagotzen hasi dira. Kapak
jantzi eta ilaran jarrita egin dugu aurrera. Bidea oso erosoa da, baina ezin
izan dugu laino trinkoak estaltzen duen paisaiaz gozatu. Termignon herrira jaisteko bidea ezkerrera utzita, maldan gora
abiatu gara ilaran, isilik. Luzea gertatu zaigu, baina Roc de Corneilles mendiaren magalera heltzean eguzkiak zerua zulatu
du eta horrek asko animatu gaitu. Kapak erantzi eta sigi-sagan leporaino jaitsi
gara. Aussois herriraino zabaltzen
diren malda pikoetan burdinezko hesolez landutako bidea hartu dugu. Grasse Combe ingururaino jaitsi, herrira
doan bidea utzi eta GR 5aren seinaleak segituz eski pistetara gerturatzen hasi
gara. Zerua berriro goibeldu da eta berriro jantzi behar izan ditugu kapak.
Bidegurutzera heltzean Plan Sec
aterpera iristeko egurrezko hesolak seinalatutako norabidea jarraitu besterik
ez dugu behar izan. Egurrez eta harriz egindako hiru etxe alpetar ederrek
osatzen dute aterpea, inguru polit eta paregabean kokaturik. Horietako batean
lo egiteko lekua hartu ondoren, aldamenean dagoen bestean sartu gara, jangelan
hain zuzen ere. Piztuta dagoen tximiniaren inguruan arropak lehortzen jarri
ondoren, mahaiaren bueltan eseri gara
aterpeko arduradunari eskatutako potage-a
eta omelette-ak jateko. Kanpoan hotz
dago eta eguraldiak bere aurpegi txarrena erakusten duenez zaila dugu
arratsaldez beste plan bat egiterik. Azkenean amore eman dugu eta motxilatik
ateratako liburuak hartuz irakurtzeari ekin diogu. Eguna luzea gerta ez dakigun
mus partidak ere antolatu ditugu. Afaldu eta ohera.

6.etapa
Plan Sec aterpea (2.316
m) - Porte de l’Orgère aterpea (1.938 m)
Desnibela: 916 m (igo) 1.294
m (jaitsi)
Denbora: 5 ordu 30’

Bapo
gosaldu ondoren eta eguraldi ona lagun, gogotsu ekin diogu azken etapari.
Gauean elurra egin du eta goialdeko bazterrak zuritu ditu. Gure mendean urdin
turkesa kolorea duten Plan d’Amont eta
Plan d’Avant lakuak ditugularik egin
dugu aurrera. Pont de la Séteria
aldera jasiten ari garen bitartean Le
Rateau d’Aussois mendi garaiaren maldetan igo beharreko xenda bilatzen
ahalegindu gara. La Fournache aterpera
doan bidea eskuin aldera utzi eta berehala iritsi gara zubira. Joan Mari eta
biok aurrea hartu diogu taldeari eta erritmo biziagoa markatuz tartea erraz
zabaldu dugu. Lehenengo malda pikoak gainditu ostean, Barbier lepora doan bidearekin bat egin dugu. Eguraldi txarra
eginez gero, bide honetatik (GR 5) errazago iritsiko ginateke Orgèreko aterpera, baina gaur eguraldia
lagun dugu eta Masseko lepora igotzea
erabaki dugu. Gauean egindako elurrak zaildu egin digu igoera, lurra bustita
dago eta tarte batzuetan izoztuta dago. Lepora heltzean atsedenaldi txiki bat
egin dugu Rateau d’Aussois tontorrera
igotzeko bide egokiena zein izan daitekeen hatz puntarekin marrazten dugun
bitartean. Hasieran izan ezik, ez da bide nabarmenik eta haitz artean ibili
gara kontu handiz. Poz handia izan dugu gailurra zapaldu dugunean, argazki
batzuk atera, talaia eder horretatik ikusten den paisaiaz gozatu eta poliki
poliki hasi gara lepora jaisten. Behera heldu aurretik, taldeko beste lau kide
abiatu dira gorantz. Denak elkartzean, etaparen azken zatiari ekin diogu, mila
metroko desnibela duen jaitsiera luze eta ederrari. Bidearen erdian taldearen
argazkia atera dugu eta Aiguille Doraneko
orratzaren azpitik pasatuz iritsi gara helmugara.

Arratsaldez,
aterpetik ateratzen den Sentier Nature
osatzeari ekin diogu. Ibilbide erraz eta atsegin hau aterpearen azpiko aldetik
atera, malda jaitsi eta basoan murgiltzen da. Balizatuta dago. Bide erosoak Masseko lepotik datorren bidearekin bat
egiten du pista nagusira heldu aurretik. Guk, erreka aldera jaitsi gara, behiak
eta marmotak elkarrengandik gertu bizi diren zelaietara. Belarretan zabaldutako
bidea jarraitu dugu borda dotoreen artetik eta aterpera igotzeko azken malda
igo dugu. Finitu da!
Klikatu
hemen ARGAZKIAK ikusteko
https://askemikel.blogspot.com/2015/02/la-vganoiseko-glaziarra-inguratuz.html