Peñalara por Risco Claveles y Peña Citores

 Ojeando el calendario y cuadrando los deberes que me vienen, justo la semana en que por La Pedriza hay un festival de montaña la tengo sin rellenar y pocas más escusas necesito para hacer un sold out de lunes a domingo. En casa dejó caer el plan y  sin poder unirse a todo, los días que tiene de libertad.. allá que va; así que rápidamente, para no dar opciones a que cualquier cosa me tiré por la borda los planes, preparo equipaje, materiales varios y buenas bolsas de víveres.. rematándolo todo con muchas ideas para pocos días.

Carretera y manta voy "pal" sur, mientras casi todo el mundo vuelve para casa después de dos bonitos días para lo que sea hasta para lo que parece que no es trabajo 😜 pero sí. Los montes conocidos van disipándose en el horizonte que dejo tras de mí y viendo montañas desconocidas cruzo las apacibles tierras castellanas  paréntesis incluido hasta entrar en pleno epicentro de la península, donde el estrés se siente incluso en el aire..

Crónica: 

Peñalara por los Riscos

Del Rio

Arantzetako hilarriak

 

Nafarroarekin muga egiten duen Ainhoa udalerriaren lehen aipamenak XIII. mendekoak dira. Erdi Aroan Nafarroak Donejakue bideko erromesentzat sortutako bastida zen, bertakoak Baztango jaunaren menpe zeudelarik. Herriaren kokagunea dela eta kontrabando-gune izan da historian zehar. Udalerri honen ekonomia jarduera nagusiak abeltzaintza eta nekazaritza badira ere, azken urte hauetan turismoa asko garatu da. Bertan aurkituko dugun elizaren zatirik zaharrena XIV. mendekoa da.

 

Herriko elizaren aurrean ekialderantz ateratzen den bidea jarraituko dugu eta, gurutze-bidean, GR-10aren bide-seinaleei jarraituko diegu segidan. Hasieran asfaltatuta dagoen eta, ondoren pista bihurtzen den bidetik, bigarren bihurgunera heldu eta eskuinetik joko dugu bidezidorra bilatuz. Aldapa pikoari aurre egin eta berehala helduko gara zuhaizti batean babesturik dagoen Arantzetako Ama Birjinaren kaperara. Gertu, hiru gurutze erraldoi hilarriz inguraturik.

 

Arrantzeko Ama Birddinaren (Arantzetako Ama Birjina) kapera honen istorioa irakurri ahal izango dugu bertan dagoen testu batean: “ Iturri miragarri baten ondoan, artzain bati agertu zitzaion, Ama Birddinari eskainia zaio Kapera hau. Ez dakigu noiz gertatu den agertze hori, baina erraite ahal dugu Oñateko (Gipuzkoa) Arantzazuko Ama Birddinaren agertzearekin berdintasun aunitz badituela. Aspalditik Ainhoarrak eta, inguruko herrietako biztanleak igaiten dira kaperarat prozesioan, Mendekosteko astelehenean, meza nagusia entzuteko. Mendian den kapera ttikitik, Arantzeko kaperaraino, 1886an egin 14 gurutzeko bide bat bada. Bide honen ondoan, harpetxo batean, Ama Birddinaren itxurarekin batean, iturriño bat agertzen da. 1898an San Mattin Etchartek eraikiarazi zuen kalbario bat kaperaren aurreko ordozi ttikian, geroxeago 1900ean, Ama Birddinaren itxura bat emana izan zen, kaperaren aurreko kaperatxoan, eta berrikitan (2001) hilharriak (gizonarriak) emanak izan dira kalbarioaren inguruan”.

 

Kapera atzean utzi eta Errebi mendiaren magalean hedatzen den GR-10aren bide-seinale zurigorriek erakusten diguten norabidean abiatuko gara. Mendia inguratuko dugu Artzaingo lepora iritsiz. Aurrera segi eta Hirugurutzetako lepora ailegatzen, aurrez aurre dugun Soporro tontorrerako zuzentzen den bidea hartuko dugu garo artean aurrera eginez. Belarrezko gandorretik segi eta berehala, malda motz baina gogor bati ekin beharko izan diogu tontorrera heltzeko. Ez dugu gailurrean gaudela adierazten duen seinalerik aurkituko eta hori neurri batean ez dago batere gaizki. Hobe horrela eta ez Euskal Herriko zenbait mendi gailur desitxuratzen duten oroigarri askoren feria ikustea baino (estelak, gurutzeak, plakak, monumentuak...). Nahikoa eta soberan genuke mendiaren izena eta altuera jartzen duen gutunontzi txiki batekin (edo batez). Parez pare, gotorleku garaiezin baten itxura duen Mondarrain mendia, ederra, erakargarria. Beste ordu pare bat edukiz gero, merezi du bertara igotzea, baina guk beste baterako utziko dugu.

  

Inguruaz gozatu ondoren, abiapuntura itzultzea falta zaigu eta horretarako, Hirugurutzetako lepora itzuliko gara. Ezkerretik jarraitu eta gandor belartsua jarraitu besterik ez dugu izango Errebiko tontorrean gaudela adierazten duen harri baten ondora heltzeko. Lapurdiko ikuspegi zabal eta ederra eskaintzen du mendi honek. Aldapa pikoan zehar altuera galduko dugu kaperaren ondora heltzeko. Honen ondotik marrazten den pistan barrena abiapuntura jaitsiko gara.

 

Klikatu hemen ARGAZKIAK ikusteko

http://askemikel.blogspot.com/2017/06/errebi-eta-soporro.html

 

Powered by Wikiloc

Tornado de Legaire

 

     Esta semana os propongo visitar las secuelas del tornado de Legaire y alguna sorpresa por el camino, una excursión circular de unos 5 km.

     Comenzaremos el recorrido en el parking “Igorita”, en la sierra de Entzia (coordenadas aparcamiento: 42.820448, -2.261808). De allí parte una pista con una señal metálica que nos indica hacia Legaire. Esa es la pista que deberemos tomar, pero antes podemos mirar hacia la izquierda (este) y, a unos 50 metros de la señal encontraremos, apoyado en un árbol, ¡un buzón de correos! ¿Tendrá cartas?

     En apenas 150 metros tendremos que vadear un pequeño riachuelo, generalmente seco o con poco caudal. Pero si tenemos suerte, el caudal puede ser tan importante que forme un bonito torrente que se filtra bajo tierra en apenas 100 metros; en ese caso, mejor rodearlo por la derecha y retomar el camino.

     A los 500 metros aproximadamente desde el inicio (coordenadas: 42.826043, -2.261694), abandonamos la pista hacia la derecha (este) y cruzamos la alambrada por un paso que encontraremos sin dificultad, y que nos da acceso a un camino forestal abandonado que nos lleva a lo alto de una loma (coordenadas: 42.827548, -2.258885). ¡Hemos llegado! Tenemos ahora ante nuestros ojos una gran extensión de bosque arrasado, con los restos, algunos aún en pie, de lo que un día fueron grandes árboles partidos por la mitad como palillos por la fuerza del viento. Fue un poderoso tornado que, en julio de 2018, devastó hectáreas del bosque de Legaire, y del que aún, años después, se puede ver la desolación que provocó a pesar de los esfuerzos por repoblarlo.

     Atravesamos el rastro de la destrucción en dirección este. Es complicado caminar por este terreno, muy enmarañado y con multitud de restos de caminos que no llevan a ninguna parte, así que, como referencia, usad el GPS u dirigíos al punto de coordenadas 42.827615, -2.250824. En ese lugar aún quedan restos de un camino que hemos de seguir en dirección sureste hasta encontrarnos, poco después, con un nuevo camino en mejor estado (coordenadas: 42.827424, -2.248775), ya en el límite de la zona arrasada.

     Seguimos ahora el nuevo camino en dirección sur, que nos acerca al “Muro de los Navarros” (un murete de un metro de altura que separa Álava de Navarra a lo largo de esta sierra) y que continúa paralelo a él en dirección suroeste. (puntos intermedios: 42.825503, -2.248397 y 42.824531, -2.248496).

     Desde el punto 42.822619, -2.251181 parte un pequeño camino que podemos tomar para visitar a un pequeño sumidero (coordenadas: 42.822790, -2.251721) que se interna en la pared rocosa tras un pequeño arco natural.

     Retomamos el camino. A los 200 metros aproximadamente (coordenadas: 42.821032, -2.253462) podemos salir a mano izquierda para ver unas profundas grietas en el terreno y, si nos apetece, visitar alguna de ellas.

     200 metros más adelante, el camino se encuentra con la carretera (coordenadas: 42.820079, -2.256713). Basta ahora con seguirla hacia la derecha (oeste) para llegar al aparcamiento en unos 300 metros y terminar la excursión.

     Disfrutad de la excursión y… ¡hasta otra semana!

NOTAS:

     Las coordenadas son WGS84 (EPSG:4326), el sistema en que se basa el GPS y el que usa Google Maps (podéis copiarlas y pegarlas directamente en Google Maps tal como están escritas).

     Podéis ver el resto de las fotos y/o vídeos de esta ruta en https://pateandoalava.blogspot.com/2023/05/tornado-de-legaire.html, junto a varias decenas más de excursiones.

Zegama Aizkorri eta donutsak

 Zegama Aizkorri eta donutsak

Aspaldiko lagunok! Urteko lehen dortsalak jantzita, atseden hartu eta hausnartzeko ordua ere iritsi da. Eski denboraldia nahi baino laburragoa izan den arren aurten, egia esan, argazkiei begira hunkitu egiten naiz. Zelako zortedunak garen! Pirinioetako hainbat mendi garaitan egon gara, lagun artean, giro ezin hobean. Ez dut berehala ahaztuko Tallonera aurten egindako irteera. Laguna eta biok, bakar-bakarrik, handitasun horren erdian! Horrelako sentimenduak betiko iltzatuta geratzen dira barruan. Rolanden arraila ezagutzen ez baduzu, ez utzi gerorako. Naturaren miraria da etxeko guztiontzat, txiki-txikitatik. Hainbat aldiz egonagatik, beti itzultzen naizen lekua. Oraintsu lankide batek esan dit, sare sozialetan nire argazkiak ikusita erabaki duela bertara joatea, bereziki mendizalea ez den arren.

Bandres-Karolo euskal mendizaleen omenezko mendi eski lasterketan ere izan gara aurten. Zoragarria Izabako giroa, euskal giroa. Eskiatzen ondo jakin ez arren, izugarri gozatu genuen asteburuan.

Etxeko mendietan ere gozatu dugu elurraz. Karakaten, Aizkorrin, nahiz, Anboton. Mendirik politenak etxean dauzkagu, zalantzarik gabe.

Karakate

Anboto

Aizkorri

Konturatu orduko iritsi da eskiak erantzi eta zapatilak janzteko unea. Pozarren, urtaroak bezala gu ere aurrera goazelako, osasuntsu. Eta lehen dortsalak ere jantzi ditugu. Sara-Larhuneko bertikalean, Txindokin eta, azkena, Aizkorrin. Sarakoa gorputza probatzeko egin genuen, martxoan.

Txindoki eta Zegama-Aizkorriko bertikalak, helburu hartuta, iazko denborak hobetu nahian. Bi hitzordu hauek iristeko hilabete falta zenean, ordea, Zegama Aizkorriko maratoian parte hartzeko aukera iritsi zitzaidan. Poza eta urduritasuna maila berean sentitu nituen. Alde batetik, ilusio izugarria, berriz ere munduko maratoi ederrenean parte hartzeko aukera neukalako. Bestalde, kezka eta beldurra, hilabete oso gutxi delako halako maratoi gogor bat prestatzeko. Bai, behintzat, niretzat. Luzeago entrenatzen hasi eta, sentimendu gazigozoak: gorputzak erantzuten zuen, buruak ere bai, baina berehala agertu ziren hanketako minak eta buruko kezkak.

Anboto-Udalaitz (30 km)

Bergara-Irimo-Bergara (30 km)

15 egun estrespean pasatu nituen, buruan Zegama besterik ez neukala. Lagunek baietz esaten zidaten, barruan zeraitek ezetz. Hainbat egun lo egin ezinik, eta azkenean, bertikalean ateratzea erabaki nuen. Sekulako lasaitua. Zer den burua. Inori ezer erakutsi beharrik ez eta, nik neuk nere burua neurrigabe estutu. Urteak daramatzat lagun psikologo, entrenatzaile eta elikadura adituekin eta, hala ere, harri berarekin estropezu. Eta iritsi zen estres horren ordaina. Lasaitu nintzen bai, baina gorputza erabat hutsik neukan, bi astez horren urduri egoteagatik. Txindokiko bertikalean atera orduko hutsik sentitu nintzen, indarrik gabe. Iaz baino denbora hobea eginagatik, sentsazioak oso eskasak izan ziren. Hurrengo egunean, lanera joan, eta zorabioa. Gure aitonak esaten zuen bezala: edan gabeko mozkorra. Erietxera zuzenean. Covidean negatibo, oinarrizko analisiak ondo... estresak eragindako defentsa jaitsiera eta, ondorioz, sekulako gripe-katarroa. Bi egun egin nituen ohean, eta bi egun falta ziren Zegama Aizkorriko bertikalerako.

Txindoki bertikala

Urte askoan anemia izan da nire arazorik handiena, jokoz kanpo utzi nauen gaitza. Nekeari aurre egiteko modu bakarra lo egitea izan da denbora askoan. Eta hori zen nire beldurra. Zegama Aizkorriko bertikalaren bezperan iritsi ziren analisien emaitzak. Defentsak eta burnia ozta-ozta, baina anemiarik ez. Eta berriz ere, zer den burua. Izugarrizko lasaitua hartu nuen, eta astebete gaixo pasa ostean, Zegaman izatea munduko oparirik onena iruditu zitzaidan. Buruak klik egin zidan, eta festaz gozatzea erabaki nuen, emaitza edozein zela ere. Ostegunean hasi genuen festa, eitb-rentzat erreportaje eta elkarrizketa sorta egin genituen. Aurten, emakumeen partaidetza ardatz. Pixkanaka gora doan arren, oraindik asko dago egiteko diskriminazio positiboan.

Zegaman beti hartu naute maitasun handiz, bai elkarrizketak egiterakoan, bai entrenatzen edo lasterketan atera naizenean. Iritsi zen eguna. Antolakuntzak ibilbidea laburtu zuen ekaitzarengatik, aldapa gogorrenak kendu zituzten, beraz, korrikalarientzako bertikala zen. Ni ez naiz azkarra eta, beraz, estrategia aldatzea erabaki genuen. Xerpak esan zidan: arriskatu, irten topera, eta gerta dadila gertatu behar duena. Halaxe egin nuen. Izugarri sufritu nuen, baina gozatu ere bai, eta uste baino denbora hobea egin nuen. Aspaldi bertikal batean horrela saiatu gabe. 45 minutuan horrenbeste eman daitekeenik! Txindokiko sentsazio eskasa atzean uzteak, gorputza bizirik sentitzeak, izugarri poztu ninduen.

Amaitu orduko, beherakoan, jendearen maitasun mezuekin hunkituta, zorabioa berriro. Baina oraingoan esfortsuarena zen. Pozarren nengoen. Azken asteko gaixoaldia, azken hilabeteko sufrimendua, 45 minutu eskasean desagertu ziren. Neurri gabe estutzen degu geure burua. Problemas de ricos. Orduan konturatu nintzen, maratoian ez ateratzea erabaki zuzena izan zela. Nekatuta dauzkat buru-gorputzak, eta horrelakoetan entzun egin behar zaie. Igandean, telebistaz ikusi genuen etxean lasterketa. Munduko mendi korrikalari onenak, eta tartean, euskal herritar asko. Eguraldi makurrarekin ertza kendu behar izan zuten. Baina hala ere, ikuskizuna aurten ere Zegama Aizkorri. Zorionak korrikalari, zale eta, batez ere, boluntario guztiei.

Hilabete honetan guztian, hainbat aldiz egin ditut donuts osasungarriak. Bidelagun onak izan dira, eta horien errezetarekin nator. Oso errazak dira egiten!

Osagaiak 🍩:

🍌 Bi banana

🥚 Bi arrautza

🌰 60 gr almendra edo oloa

🍊 Mandarina edo pomelo zati bat

🍬 Azukrerik ez diot gehitzen, nahi izanez gero aukeran

🍋 Bikarbonato pixka bat limoi zukuarekin

Dena txikitu eta silikonazko moldean jarri. Labean 20 minutuz egosi. Gainetik %80ko txokolatea gehitzen diet eta coco pipitak. Etxeko txikiei izugarri gustatzen zaizkie eta egia esan, guri ere bai :-)

Hausnarketa honek balio badu jendeak ikus dezan zentzurik gabe estutzen dugula geure burua, pozik egongo naiz. Nik neuk asko ikasi det hilabete honetan. Ah! Eta datorren urtean, urtarrilean hasiko naiz maratoia prestatzen ;-)

Bide batez, azken aldian esku artean izan ditudan liburu batzuk, zoragarriak denak.

ARANGOITI por el KM VERTICAL, RALLAR, CASTELLAR Y PASO DEL OSO. 11-3-23

 

El pasado marzo nos acercamos, Josetxo, Natxo y yo mismo, hasta el monasterio de Leire, para dar un paseo por la sierra y conocer la subida del kilómetro vertical al Arangoiti.

Comenzamos en el parking del monasterio, andando por la carretera que hemos llegado, en dirección oeste, y recorriendo unos 400 metros por la misma, hasta llegar a una zona de parking y a una pista que nace por la derecha. Continuamos por la pista hasta que conectamos con la senda del kilómetro vertical que sube desde Yesa, y que está marcada con un hito. Seguimos por el bonito sendero que asciende por el encinar en fuerte pendiente, vamos cruzando un par de pistas, hasta salir del bosque, donde la pendiente se acentúa, y unas cadenas nos ayudan a superar un paso rocoso. Luego remontamos varias pedreras, alguna de ellas bastante expuesta a caída de piedras, así que hay que llevar mucha atención, si se lleva gente por abajo. En este tramo de pendiente más empinada han desaparecido unas cuerdas que ayudaban en esos pasos, ahora solo queda el tramo de la cadena, y los asideros naturales en raíces y bojes que facilitan la progresión.

Y llegamos a la cima de Arangoiti 1.356 m. coronada por las antenas, y hoy con pocas vistas ya que nos están entrando las nubes, pero si disfrutamos de la vista del pantano de Yesa.

Comenzamos  el descenso por la senda que va hacia el este, .......................

El repor completo en:

https://covaloria.blogspot.com/2023/05/arangoiti-por-el-km-vertical-rallar.html

Ibaola Harriak

 

Arabako Eskuernagak errealitate bihurtu du nekazari baten ametsa, mahasti bat lehortzen utzi eta bake eta meditazio gune bihurtu baitu, baita hilerri konbentzionalak uxatzen dituztenentzat azken bizilekua ere.

Joseba Ibañezek lursail bat du Eskuernagatik kilometro eta erdira. Bere garaian mahastia izan zen, baina ez zuen berriro sartu nahi izan. Aitzitik, leku hori uztea erabaki zuen, bere irudimena harriz birsortzeko, Ibaola Harriak hilerri ez-katolikoa, eta oso bestelako planteamenduarekin pentsatua, trikuharri bat ere altxatu zuen.

Ibaola Harriak hilerri berezia da, desberdina, hilerri erlijiosoen eta errautsen abenturaren alternatiba izan nahi duena. Estetika megalitikoan oinarrituta eta ingurunean integratuta, antzinakoan inspiratutako hileta-erritua planteatzen du.

2012ko urtarrilean ekin zitzaion lanari, espazio berezi bat sortzeko asmoz, monumentu megalitikoak birsortuz eta lursaila birlandatuz. Ondoren, lekua hilerri ateo bihurtzeko ideia sortu zen, hasierako proiektuaren osagarri ona izan zitekeelako.

Metro bat eta bi metro arteko altuera duten harriak eskaintzen dira, non oinean errautsak utzi ahal izango diren. Hildakoak irudikatzen dituzten harriak, hilarriak, identifikatu ahal izango dituzten sinbolo edo erreferentziekin zizelkatu edo markatu ahal izango dira.

 

Klikatu hemen ARGAZKIAK ikusteko

http://askemikel.blogspot.com/2023/04/ibaola-harriak.html

Powered by Wikiloc

CICLOTURISMO POR SORIA. Abril 2023. 2ª parte

 

Seguimos recorriendo las carreteras y caminos sorianos, disfrutando de su soledad, del aire frío en la cara y del encanto de hacer tu camino por donde te apetece y por tus propios medios. Poder visitar y disfrutar de esos rincones despoblados con mucho  encanto, la España vaciada tiene por estas tierras uno de sus máximos exponentes. Viene de la primera parte,  las tres primeras etapas de este viaje.

4ª etapa.  MEDINACELI - ALMAZÁN

Nos levantamos todo contentos, después de ver como Osasuna se clasificaba para la final de la copa la noche anterior. Nos lo tomamos con calma, desayunamos tranquilamente y para eso  de las once comenzamos a pedalear, para calentar recorremos las calles de Medinaceli y nos acercamos hasta su castillo, para luego pasar junto su arco y bajar hasta la carretera N-111, por donde haremos los primeros kilómetros en ligera subida, carretera nacional sin apenas tráfico al tener la autovía paralela. Llegamos al cruce hacia Beltejar, donde abandonamos la N-111 y pasamos a la carretera SO-P-3045, tranquila y solitaria, solo nos cruzamos con el panadero que una vez atiende a su clientela en Beltejar sigue hacia Blacona donde le compramos unas ricas pastas que degustaremos con el café del día. En Blacona damos una vuelta por el pueblo buscando el camino por el que tenemos que seguir, que al final lo encontramos en la parte baja del pueblo, y seguimos por una pista de  buen firme, pasando  luego a viejos caminos poco usados pero con mucho encanto, entre campos de cultivo que dan al paisaje un colorido espectacular.  Llegamos a Radona, donde nos tomamos el café y las pastas, para luego seguir subiendo hasta el parque eólico Cerros de Radona, por el que transitamos por nuevas pistas y viejos caminos, hasta llegar al inicio del camino de la Cuesta Mala, que solo de nombre, porque bajamos por una buena pista, aunque subirla si que seria mala, que nos lleva hasta la capadocia soriana, formaciones rocosas que nos recuerdan a Capadocia, y junto a ellas el pueblo de Aguaviva de la Vega.  Una vez salimos del pueblo seguimos por la carretera SO-P-3002, por la izquierda, donde comenzamos una  subida de unos 4 km , y además hace calor que maravilla, 

El repor completo en:

https://covaloria.blogspot.com/2023/05/cicloturismo-por-soria-abril-2023-2.html