Iruñarri

Powered by Wikiloc

 

 

Irakurriko mendigunean, Ezkain lepoak bi mendi ezagun lotzen ditu: Irakurri eta Iruñarri edo Elazmuño. Inguru hauek garai bateko transhumantziaren lekuko izan dira mendeetan zehar eta bertatik ibiliz gero, monumentu megalitiko desberdinak ikusi ahal izango ditugu. Leku desberdinetatik iritsi gaitezke bertara, baina artikulu honetan, Ezkurra herritik igo eta ibilbide zirkular bat egitea proposatzen da. Ibilbide osoa, zuhaitzen enbor, adar edota harrietan kolore gorria duten marka desberdinekin (marra, biribil, gezi…) balizatuta dago.

 

Maldan gora

Irakurri

Ezkurra haranean dagoen izen bera duen herrian emango diogu hasiera gaurko ibilbide zirkular honi. Herriko pilotalekutik abiatu, errepidea zeharkatu eta gorago dagoen latsarri zaharraren ondotik igotzen hasiko gara. Lehen seinaleak ikusi eta maldan gora jarriko gara berehala. Baztaneko bordaren ondotik pasa eta sigi-saga luzeak egiten dituen bide erosoan zehar erraz iritsiko gara pagadi baten ondora. Ezkain lepora zuzentzen den pista hemen utziko dugu eta cahirn batek (eta kolore gorriko seinaleek) pagadian murgiltzera gonbidatuko gaitu. Berehala, Maloko Harria trikuharria ikusiko dugu eta orbela zapalduz basoaren gain aldera igotzen jarraituko dugu. Pagaditik ateratzean,  Irakurriko tontorra gero eta gertuago ikusiko dugu. Garo artean marrazten den bidezidorrean zehar, Olegiko lepora doan pista zeharkatu eta tontorrera igotzeko azken maldari ekingo diogu. Erpin geodesikoa, kohete itxurako buzoia eta pilotari baten irudia duen beste bat. Ikuspegia oso zabala da eta gertuko mendiak ez ezik, urrutikoak ere ederki begiztatuko ditugu.

 

Trikuharria

Arriurdiñeta

Igotako bidetik atzera egin eta Olegiko lepora jaitsiko gara eta bertan Ezkaingo lepoa izena duen  harrespila edo mairubaratzaren ondotik pasa eta gero, Olegiko gainerantz joko dugu. Beherago ikusi dugun Ezkaingo lepo zabalerantz abiatuko gara segidan eta bertan Olegiko mairubaratzaren aurriak ikusiko ditugu. Aurrez aurre izango dugun Arriurdiñeta edo Iruñarriko tontor aldera joko  dugu eta azken malda bide erosotik gainditu ostean, beste aldetik, antena erraldoiaren mantentze lanak egiteko egin zuten errepidera jaitsiko gara. Bertatik ehunen bat metro bete eta berehala ikusiko dugu Iruñarri zutarri bikaina. Gaur egun zutarri honek duen ospea dela eta, mendi osoak Iruinarri edo Iruñarri izena du. Elezaharren arabera, Sansonek harritzar hau Donostiako Igeldo menditik edo Beruete udalerriko Otsolako larretik hona jaurti omen zuen, aldiz, beste batzuen esanetan Errolan edota jentilak izan omen ziren. Beste harritzar edo zutarrien kasuetan aipatu ohi den bezala, harkaitza bere jaurtiketa ibilbidean motz gelditu eta Euskal Pirinioetako txoko honetan erori omen zen.

 

Iruñarri

Iruñarri

Kondaira zaharren lekukoa atzean utzi eta marka gorriek erakutsiko diguten norabidean jaisten hasiko gara pagadian zehar sartzen den pistatik. Bat batean, seinale gorriek eskuin aldera jo (erne ibili!) eta bide jakinik gabe pagadia zeharkatuko dugu. Sargenelleko borda behean ikusiko dugu, baina gu bertaraino jaitsi gabe, bide balizatuak errekaren ondora gerturatuko gaitu. Hau zeharkatu eta bide nabarmenak Ezkurra herriraino eramango gaitu galtzeko batere arazorik gabe.